Historicus Wim Ensing (Het drama van Justina Abelina, 2014) is bezig met een onderzoek naar de rol van de Communistische Partij Nederland in Noord-Drenthe in de jaren ’30 en ’40 van de vorige eeuw. Deze partij had halverwege de jaren ’30 de wind aardig in de zeilen. Dat leidde tot veel succes bij bijvoorbeeld de gemeenteraadsverkiezing van 1935 toen in Roden (Jan Piek) en in Peize communisten in de gemeenteraad werden gekozen.
In Peize was dat Piet (Peter) Beuker. Samen met zijn vrouw Tinie (Trijntje) Haupt leidde hij de plaatselijke afdeling van de CPN (foto; Wim Ensing). Daardoor kwam hij in en buiten de gemeenteraad in aanvaring met burgemeester Statius Römelingh. Er waren allerlei gebeurtenissen die zelfs meerdere keren het landelijke nieuws haalden. Piet Beuker kreeg op een landelijk congres van de partij zelfs een staande ovatie toen hij vertelde wat er allemaal in Peize gebeurde!

In de Tweede Wereldoorlog werd het een zaak van leven en dood. De communisten gingen vanaf dag één na de Duitse inval in de illegaliteit. Stad en provincie Groningen waren bolwerken van communistisch verzet en Piet en Tinie Beuker Haupt waren daar vol bij betrokken. Nazi-Duitsland vervolgde het communistisch verzet zo hevig dat vele tientallen CPN-ers dat met hun leven moesten bekopen. Piet Beuker overleefde de oorlog door op een zeer bijzondere plek onder te duiken. Hij overleed in 1970, 63 jaar oud. Tinie Haupt bleef tot op zeer hoge leeftijd fanatiek bezig voor de CPN, ook toen ze verhuisde naar Friesland. Ze overleed op 92-jarige leeftijd in 1999.
De familie Beuker-Haupt woonde op de Peizermade. Er zijn vast nog wel mensen te vinden die, via hun ouders of grootouders, herinneringen hebben aan deze mensen die direct na de oorlog door het vele verzetswerk in hoog aanzien stonden. Dat veranderde door de Koude Oorlog enorm. Daardoor is dit stuk van de geschiedenis behoorlijk onder het ‘stof van de geschiedenis’ geraakt. Toch moet de CPN in Noord-Drenthe en met name Peize vele tientallen leden en vele honderden stemmers hebben gehad. Wie kan daar nog wat over vertellen? Zijn er overblijfselen uit die tijd (kranten, affiches en dergelijke (‘De Tribune’, ‘Het Volksdagblad’, ‘Echo van het Noorden’, ‘Noorderlicht’)? Met name is er ook interesse voor Jan Albert Giezen die ook op de Peizermade woonde. Hij was raadslid in Hoogkerk voor 1935 en werd in 1943 gearresteerd vanwege sabotage. Hij kwam uiteindelijk om het leven in Buchenwald.

Weet u hier meer van en wilt u dat vertellen stuur dan een mail naar Wim Ensing.